Cập nhật tình hình bệnh tăng huyết áp

Tác giả: ThS.BS. Nguyễn Anh Quân - Viện Tim mạch, Bệnh viện Bạch Mai

Tăng huyết áp (THA) là bệnh lý tim mạch phổ biến nhất và là nguyên nhân gây tử vong sớm có thể phòng ngừa hàng đầu trên toàn thế giới.

Một phân tích mới được công bố dựa trên 135 nghiên cứu cộng đồng bao gồm gần 1 triệu người trưởng thành từ 90 quốc gia đã cho thấy một xu hướng đáng ngại về gánh nặng của bệnh THA lên sức khoẻ cộng đồng và hệ thống y tế của các nước đang phát triển, trong đó có Việt Nam.

          Như vậy, trên thế giới cứ khoảng 3 người trưởng thành có 1 người bị THA, khoảng 3/4 số bệnh nhân THA ở các nước có thu nhập thấp-trung bình và có sự gia tăng đáng kể sau 10 năm, trong khi tỷ lệ THA ở các nước thu nhập cao đã có xu hướng giảm.

Cũng phân tích này cho thấy: Trong khi tỷ lệ bệnh nhân biết bị THA, được điều trị và kiểm soát được huyết áp ở các nước có thu nhập cao đã cải thiện đáng kể sau 10 năm (tỷ lệ kiểm soát được huyết áp năm 2010 là 28,4 %) thì những tỷ lệ này ở các nước có thu nhập thấp và trung bình thấp hơn đáng kể, tăng không nhiều, thậm chí tỷ lệ kiểm soát được huyết áp còn có xu hướng giảm, từ 8,4 % (năm 2000) xuống còn 7,7 % (năm 2010).

Tại Việt Nam, số liệu điều tra dịch tễ của Phạm Gia Khải và cộng sự công bố năm 2003 và nghiên cứu của Phạm Thái Sơn và cộng sự công bố năm 2012:

Nước ta có 25,1 % dân số từ 25 tuổi trở lên mắc THA, gần 1/2 biết mình bị THA (48,4 %), trong số đó chỉ có 29,6 % được điều trị THA và chỉ 10,7 % bệnh nhân kiểm soát được huyết áp.

Dữ liệu mới từ điều tra trên toàn quốc của Dự án phòng chống THA quốc gia, Viện tim mạch – Bệnh viện Bạch Mai năm 2015 và chương trình sàng lọc, điều tra dịch tễ tăng huyết áp trên 183.906 người Việt Nam trên 40 tuổi – MMM năm 2020 cho thấy tỷ lệ người bị THA đang có xu hướng gia tăng.

THA thật sự là vấn đề sức khoẻ của cộng đồng, cần có một chiến lược và cách tiếp cận hợp lý để nâng cao nhận thức về bệnh cùng những biến chứng nguy hiểm của THA, từ đó đẩy mạnh công tác khám sàng lọc, phát hiện, điều trị và nâng cao tỷ lệ kiểm soát được huyết áp tại cộng đồng.

TÀI LIỆU THAM KHẢO

Mills KT, Bundy JD, Kelly TN, et al. Global Disparities of Hypertension Prevalence and Control: A Systematic Analysis of Population-Based Studies From 90 Countries. Circulation. 2016;134(6):441-450.

Son PT, Quang NN, Viet NL, et al. Prevalence, awareness, treatment and control of hypertension in Vietnam-results from a national survey. J Hum Hypertens. 2012;26(4):268-280.